Slechts 18 Belgische gemeenten voldoen aan de 3-30-300 regel voor stadsnatuur. Die norm geeft aan hoeveel toegang bewoners hebben tot bomen en ander groen. Wat valt op? Hoe armer, hoe grijzer de straten kleuren.
3-30-300?
De Nederlandse professor Cecil Konijnendijk bedacht de regel om uit te drukken hoe groen een stad is. Volgens hem zou iedereen vanuit zijn/haar huis uitzicht moeten hebben op 3 bomen, boomkruinen zouden 30 procent van de wijk moeten bedekken en iedereen zou op 300 meter van een publieke groene ruimte van minimaal 1 hectare moeten wonen. Zo’n groennorm is geen vaststaande regel of wet, maar geeft de richting aan voor overheden die willen vergroenen.
Daar zijn goede redenen voor. Uit verschillende studies blijkt dat bomen, zeker in dichtbebouwde gemeenten en steden, gezondheidsvoordelen kunnen opleveren. Hoe meer bomen in het straatbeeld, hoe beter de bewoners gewapend zijn tegen hart- en vaatziekten, mentale problemen en stress. In 2022 stelde de KU Leuven nog vast dat er in Brusselse wijken met veel grote bomen minder medicatie verkocht wordt.
Bovendien vormen bomen een klimaatbuffer. Tijdens hittegolven drukken ze de temperatuur in de stad met hun kruinen en door water te verdampen. Zo gaan ze het zogenaamde hitte-eilandeffect tegen. Het verschil kan oplopen tot wel 6 graden Celsius.
Eerder grijs dan groen
Helaas halen slechts 18 gemeenten in Vlaanderen een voldoende (=minstens de helft van alle huizen kan alle 3 de parameters afvinken). Dat blijkt uit een kaart, ontwikkeld door datalab ism Greenpeace, die voor het eerst een stand van zaken in beeld brengt. Het beste scoort Brasschaat, waar 77.6 procent van de woningen voldoet aan de norm. De slechtste leerling is Moeskroen, waar geen enkele woning aan het regel voldoet. “Het grootste probleem is dat wijken waar meer kwetsbare groepen wonen, ook minder groen hebben”, zegt Konijnendijk. “Terwijl daar de gezondheidswinst en klimaatwinst zo belangrijk zijn. Dat zie je in België en Nederland, en het ligt in lijn met de internationale bevindingen.”
Benieuwd hoe jouw gemeente scoort? Klik hier.