Wilrijk. Dinsdagochtend, 3 september 2015. Vandaag heeft men het zgn. Ferrarisbos aan de Fotografielaan in Wilrijk ontruimd en ontbost. Dit ondanks het feit dat er een ruim draagvlak bestond voor het behoud van dit bos, dat er nog heel wat lopende initiatieven waren tegen de geplande ontbossing, en dat er vragen konden gesteld worden (en werden gesteld) bij de correctheid van de procedures die deze ontbossing vergunden.
Aan de vooravond van het langverwachte en –beloofde plan van aanpak, waarmee Minister Schauvliege de problematiek van de zonevreemde bossen zegt te zullen oplossen, is de kap van dit erg waardevolle, eeuwenoude bos een bijzonder bittere pil voor al wie het bos en de natuur in Vlaanderen genegen is. De onzorgvuldige manier waarop Vlaanderen met haar bossen omgaat, staat in schril contrast met hoe het er in andere drukbevolkte, welvarende regio’s in West-Europa aan toe gaat. Het is ook regelrecht in tegenspraak met de beloftes uit het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, dat zegt dat alle bestaande bossen moeten beschermd worden.
Het bos aan de Fotografielaan was een zgn. Ferrarisbos, wat betekent dat het al op de kartering van de Oostenrijkse Nederlanden van graaf De Ferraris, uit 1771-1778, als bos werd aangeduid. Dergelijke bossen hebben zich eeuwenlang kunnen ontwikkelen tot stabiele, waardevolle ecosystemen, en hebben vaak een enorme natuurwaarde. In een stad met een bosindex die ca. 5% is, zou men er alles aan moeten doen om die schaarse bosrelicten die er nog zijn, met respect te behandelen en ze te beschermen voor de toekomstige generaties.
De parallel kan getrokken worden met waardevolle, oude monumenten. Als de bossector zou voorstellen om het Steen of de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen af te breken om plaats te maken voor bos, en het verlies aan gebouwen elders te compenseren door de bouw van een parkeergarage (“met 2x zoveel m² als het gebouw dat we afbreken!”), dan zou iedereen ons terecht gek verklaren. Dat is echter exact wat er nu gebeurt met dit Ferrarisbos: men vernietigt hier onschatbaar, eeuwenoud, zeldzaam erfgoed om plaats te maken voor de bouw van enkele loodsen (waarvan we ons de vraag stellen of er op dit moment zelfs maar een klant voor is; wij hadden immers vernomen dat de oorspronkelijke klant, de firma Veritas, zich had teruggetrokken als gegadigde). Dat deze ontbossing “gecompenseerd” wordt door enerzijds een financiële bijdrage aan het Boscompensatiefonds, en anderzijds de aanplant van een nieuw bosje elders, is een schaamlap van allure: dergelijk oud bos kan de facto niet gecompenseerd worden; het nieuwe bosje zal eeuwen nodig hebben om een gelijkaardige waarde te bereiken als het nu zo terloops gekapte bos.
Vlaanderen heeft een (veel te) lage bosindex, en uiteraard zijn de oude, waardevolle Ferrarisbossen nog schaarser, en bij uitstek die sites die absoluut beschermd moeten worden. Er schort iets met een bosbeleid dat niet in staat is om dat ook op afdoende wijze te doen. BOS+ dringt dan ook aan op de spoedige lancering van een daadkrachtig, concreet, werkbaar en ambitieus plan van aanpak voor (wat er nog rest van) onze zonevreemde bossen.