Updates
Doe een gift
OVERZICHT & UPDATES

DOOR HET BOS, DE BOMEN ZIEN

 Berichten

Grondwettelijk Hof laat miljardenbonus overeind die bouwshift blokkeert: “Belastingbetaler, boer en natuur verdienen alsnog een antwoord”

Verspreide bebouwing en verharding is een van Vlaanderens grootste problemen. Bouwprojecten concentreren in steden en dorpskernen is de eenvoudigste manier om landbouw- en natuurgebied te vrijwaren: zo vermijden we dat gezinnen in overstromingsgevoelige of verontreinigde gebieden terechtkomen, en verlagen we de kostprijs van landbouw en natuurbeheer. Vanuit een strikt juridische bril ziet het Grondwettelijk Hof […]

 Berichten

Stedelijke bossen of stedelijke savannes? Slimme verkoeling afgestemd op tijd en plaats

Hoge temperaturen in steden vormen een aanzienlijk gezondheidsrisico. Mensen die aan extreme hitte worden blootgesteld, kunnen hittestress ervaren, wat kan leiden tot vermoeidheid, slaapproblemen en zelfs hart- en vaatziekten (De Troeyer et al., 2020; Iungman et al., 2023). Door de klimaatverandering zullen we te maken krijgen met hogere gemiddelde temperaturen, met ook vaker voorkomende en […]

 Berichten

Vroeger in Vlaanderen evenveel houtkanten als drie keer de wereld rond

Het Agentschap Onroerend Erfgoed en het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) werkten samen aan een kaart die de evolutie van de open en gesloten landschappen in Vlaanderen zichtbaar maakt. De kaart geeft een beeld van de ontwikkeling van de openheid van onze omgeving van het einde van de 18de eeuw tot kort na de […]

Het project
Locatie
Doelstellingen
Onze aanpak
Steun de Yanesha

BOS+ versterkt de Yanesha-en Harakbut gemeenschappen om hun bossen te verdedigen

  • Locatie Pasco-regio, provincie Oxapampa, district Palcazu, Peru
  • Periode 2020 - nu

Het Amazonewoud staat al decennia lang onder druk door de grote voorraad waardevolle grondstoffen, waardoor het zich in een kritieke staat bevindt. De Peruviaanse Staat probeert het wel te beschermen, maar kan dit niet alleen. Inheemse gemeenschappen hebben daarom een cruciale rol in het behoud en de bescherming van de bossen op hun territorium. BOS+ ondersteunt daarom, met steun van Provincie Antwerpen, de inheemse Yanesha, Harakbut, Yine en Matsiguenka gemeenschappen in het Peruviaanse Amazonewoud.

Stewards van het Amazonewoud

Inheemse gemeenschappen zijn cruciaal in de strijd om het behoud van het Amazonewoud, en dus ook in het kostenefficiënt tegengaan van het klimaatsverandering en het behouden van de biodiversiteit. Hun levenswijze houdt bossen en andere ecosystemen op hun grondgebied in stand waardoor broeikasgassen in de vegetatie en de grond worden gehouden. Daarnaast zijn ze ook echte stewards van de biodiversiteit.

BOS+, samen met onze partnerorganisaties, versterkt de organisatie van de inheemse gemeenschappen in en rond het Yanesha– en Amarakaeri gebied zodat de lokale inheemse gemeenschappen hun rol als co-beheerder en beschermer van het reservaat beter kunnen vervullen. 

SERNANP

De Peruviaanse jungle is een enorm divers landschap, waar het afwisselend droog- en regenseizoen het ritme van het leven dicteert. De overheid werkt er met een systeem van tropische natuurgebieden die ze willen beschermen, de Servicio Nacional de Áreas Naturales Protegidas por el Estado (SERNANP). Ondanks dit programma, kan de overheid de bescherming niet garanderen gewoonweg omdat het gebied zo uitgestrekt is. Mensen die hier al generaties leven daarentegen, zijn goed geplaatst om hun eigen gebied te beheren. 

Co-beheer

Voor een goed beheer van deze gebieden werd een specifiek beheersmodel ontworpen waarbij zowel de overheid als de georganiseerde inheemse gemeenschappen aan beheer doen: co-beheerschap.

Dit model definieert de rollen van de overheid en de gemeenschappen. BOS+, samen met onze partnerorganisaties, versterkt de organisatie van de inheemse gemeenschappen zodat ze hun rol als co-beheerder beter kunnen vervullen.

Economie en duurzaamheid

We ondersteunen de inheemse gemeenschappen ook in het opzetten van duurzame economische activiteiten. De ECA-organisaties van de gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor het beheer van het bos, en voor het ontwikkelen van projecten voor socio-economische ontwikkeling in de bufferzone rond het woud, waar de gemeenschappen leven. Door onder meer agroforestrytechnieken te gebruiken, gaat het behoud van het woud en inkomsten genereren hand in hand. Zo vermindert de druk op dit gebied, omdat andere, minder duurzame activiteiten zoals slash-and-burn landbouw, een alternatief krijgen dat bovendien beter is op de lange termijn. 

Meer specifiek zetten we bij de Yanesha in op cacao. In het reservaat werden nieuwe soorten cacao ontdekt, waarvan er 1 soort al de 2e prijs won voor de beste cacao van Peru. De cacao wordt nu verwerkt tot chocolade door de Yanesha zelf en geeft hen een mooi inkomen. 

BIODIVERSITEIT

Peru behoort tot één van de meest biodiverse landen ter wereld, mede omwille van de grote diversiteit aan landschappen, van de hoge Andes bergen tot het Amazone regenwoud. In het Amarakaeri reservaat, bijvoorbeeld, leven brilberen, poema’s, zwarte kaaimannen en jaguars. Ook in het Yanesha reservaat zijn tapirs, jaguars, puma’s, gewone wolapen en boshonden gespot. Zeer typisch in het Yanesha reservaat zijn de eshpe-apen, genoemd naar de inheemse cacao waar ze verzot op zijn. 

KLIMAAT

De provincie Antwerpen erkent de impact op het klimaat door zijn activiteiten en hun uitstoot wordt dan ook jaarlijks berekend. Bovenop de klimaatimpact van de bescherming van de gemeenschapsreservaten zet de provincie daarop ook in op herstel van de wouden. In 2020-2021 werd 28,5 hectare bos hersteld, en tijdens 2022-2025 is dit 50,5 ha. Hoeveel koolstof er in deze bossen opgeslagen wordt, zal gedurende 20 jaar gemeten worden. Het doel is dat dit aantal hectare na 20 jaar evenveel koolstof op zullen slaan als tijdens de periode 2020-2021 en 2022-2025 wordt uitgestoten door de provincie, als extra duwtje in de rug voor het klimaat. 

34.745

ha Yanesha gemeenschapsreservaat

Deel van het Yaneshagebied dat officieel bescherming geniet als Gemeenschapsreservaat.

402.335

ha Amarakaeri gemeenschapsreservaat

Deel van het Harakbut (en ook Yine en Matsiguenka) ancestraal gebied dat officieel bescherming geniet als Gemeenschapsreservaat.

26

gemeenschappen

Verenigd in AMARCY en ECA Amarakaeri, de koepelorganisaties verantwoordelijk, samen met de staat, om het beheer van het bos te organiseren.

330.000

ha randgebied

Rondom het reservaat wonen nog meer gemeenschappen, de Yanesha wonen in een randgebied van 50.000 ha en de Amarakaeri gemeenschappen in een gebied van 280.000; ook dit woud is in hun beheer maar is niet erkend als reservaat.

25

wilde soorten cacao

In de beide reservaten is een enorme diversiteit aan wilde, inheemse cacao te vinden. In het Yanesha-gebied werd ‘eshpe’ geïdentificeerd als de meest interessante soort voor verder onderzoek en het maken van chocolade.

>1000

soorten

Van dieren en planten werden al geregistreerd in het Amarakaeri gemeenschapsreservaat

30

inkomensten verhoogd

Voor 30 landbouwers wordt er bijgehouden wat het effect is van het project op hun inkomen door de ontwikkeling van de cacao-waardeketen

Klik of sleep door alle gebeurtenissen
2005

Oprichting van de Association for the conservation of the Yanesha Communal Reserve - AMARCY

Eerkenning van de inheemse organisatie ECA Amarakaeri en AMARCY (ECA Yanesha) door de Peruaanse staat als cobeheerder van het reservaat

2006
2015

BOS+ en partnerorganisatie DRIS starten met ondersteuning van de Yanesha gemeenschappen

Amarakaeri Gemeenschapsreservaat komt op de groene lijst van IUCN, voor het effectief en eerlijk beheer

2018

Contract met het National Forest Program en AMARCY wordt getekend

Eshpe chocolade wint de eerste prijs op de 13e nationale wedstrijd voor kwaliteitscacao in Peru

2019
2020

Het merk ‘eshpe’, genoemd naar de inheemse cacao ‘eshpe’ werd geregistreerd door het sociale bedrijf van de Yanesha ‘Ko’wen Poetsath

AMARCY (ECA Yanesha) krijgt toestemming om de eshpe cacao te oogsten uit het gemeenschapsreservaat op een duurzame manier. Dit is een primeur in Peru.

2023
Peru

Yanesha-reservaat, Amazonewoud

De centrale Peruviaanse jungle is een heuvelachtig landschap, waar het afwisselend droog- en regenseizoen het ritme van het leven dicteert. Het is de habitat voor 2,400 plant- en boomsoorten, 127 verschillende soorten zoogdieren en maar liefst 327 soorten vogels. Daarnaast zijn er nog vele onontdekte soorten, zoals bijvoorbeeld de Eshpe cacao die door de Yanesha nu gebruikt wordt om chocolade te produceren.

  • Verhaal
  • Project
Duurzaam beheer voor een duurzaam behoud

Doelstellingen

Onze ultieme doelstelling in dit gebied is om het waardevolle Amazonewoud te beschermen. Om dat doel te bereiken, werken we naar enkele subdoelstellingen toe.

Behoud

Wanneer een olie-ontginnende multinational of een internationaal sojaconcern je land komt bezetten, sta je maar beter sterk in je schoenen. Een groot deel van ons werk in het is om de organisaties van AMARCY (Asociación para la Conservación y Manejo de la Reserva Comunal Yanesha, de koepelorganisatie van de verschillende Yanesha gemeenschappen) en de ECA Amarakaeri (Ejecutor de Contrato de Administración Amarakaeri) te versterken. Dat betekent politiek, administratief en organisatorisch contacten leggen, zodat deze organisaties zo efficiënt en professioneel als maar kan zijn, haar belangen kan verdedigen. BOS+ en zijn partners bieden hier expertise, waardoor de gemeenschappen onafhankelijk zijn van bijvoorbeeld grote landbouwconcerns.

Beheer

Het gebied dat onder Yanesha-beheer valt beslaat 40.000 ha en het gebied onder Amarakaeri-beheer beslaat 400.000 ha, in heuvelachtig gebied vol tropisch woud. Hiervoor werd een specifiek co-beheersysteem ontwikkelt zodat de inheemse gemeenschappen samen met de overheid dit gebied op een duurzame manier kan beheren. Het bos moet behouden blijven, maar de lokale gemeenschap moet er zich ook economisch kunnen ontwikkelen. Hiervoor is een doordachte aanpak nodig zodat het gebied er zowel ecologisch als economisch op vooruit gaat.

Herstel

Sommige delen woud zijn in het verleden gedegradeerd geweest. Op stukken waar het kan en het nodig is, zetten we pilootprojecten op om deze gebieden te herstellen tot tropisch bos.

Gemeenschap als centrale rol

Onze aanpak

Met de juiste aanpak kunnen we samen met onze partners en de lokale gemeenschappen hun bossen en gronden beter beschermen.

    Financiers
  • Provincie Antwerpen
  • DGD

Contact

Wil je meer weten of heb je vragen over dit project? Contacteer dan onze medewerker in Peru.

Landenvertegenwoordiger Peru

Rossana Pacheco

rossana.pacheco@bosplus.be
Projectmedewerker

Marlies Van Der Meiren

marlies.vandermeiren@bosplus.be

Steun de Yanesha

Help jij mee, samen met BOS+ en onze inheemse partners, meer dan 40.000 waardevol reservaat te beschermen?

Doe een gift