Amazonewoud in Ecuador beter beschermd door project met de Sápara

Nieuwe kaarten, een heel monitoringsteam, enkele boomkwekerijen en 6000 nieuwe bomen aangeplant. Het project om de inheemse Sápara in Ecuador te versterken in hun bosbehoud was een succes. Voortaan zullen illegale ontbossers en stropers niet onopgemerkt het grote leefgebied van deze bijzondere Ecuadoranen kunnen binnendringen. 

Het project

Mede dankzij de steun van Provincie Vlaams-Brabant werd dit project mogelijk. BOS+ kon samen met haar lokale partnerorganisatie Fundación EcoCiencia een traject opzetten met de Sápara, een met uitsterven bedreigde bevolkingsgroep in Ecuadoraans Amazonegebied. De Sápara leven verspreid in verschillende gemeenschappen, diep in het Amazonewoud. Op hun land zijn verschillende oliebronnen aanwezig en veel zeldzame dieren. Aantrekkelijk gebied dus voor oliebedrijven, illegale ontbossers en stropers. 

Monitoring

Om het Amazonewoud te beschermen, moet er in de eerste plaats een oogje in het zeil gehouden worden. Makkelijker gezegd dan gedaan in afgelegen en dicht begroeide jungle zoals die waar de Sápara in leven. Hier komt een ingenieus systeem van GPS-monitoring in voege, met een team dat met smartphones en een specifieke app op pad gaat om data te verzamelen; de milieumonitoren. Dit systeem, met de bijbehorende soft- en hardware, en de opleidingen om er goed mee om te kunnen gaan, werden in dit project geïmplementeerd bij enkele gemeenschappen van de Sápara. 

Voor het monitorsysteem werd een risicoanalyse gemaakt met bovenstaande heatmap. Rode zones kennen een hoger risico op ontbossing, en de patrouille routes van de monitoren worden daarop gebaseerd.

In kleine groepjes doen milieumonitoren patrouilles op hun terrein en wanneer ze bedreigingen zien voor het bos, kunnen ze dat meteen doorgeven aan de coördinator, die in een centraal de binnenkomende data ontvangt en analyseert. Omgekeerd kan de coördinator in deze centrale ook monitoren aansturen en naar specifieke plekken sturen. Dat gebeurt op basis van satellietbeelden, die om de 24u vernieuwd worden en kunnen aangeven waar er zorgwekkende veranderingen zijn in het gebied. Rookpluimen bijvoorbeeld, of het verdwijnen van stukken bladerdek door ontbossing. 

De Sápara linkten dit systeem ook aan dat van CONFENIAE, de koepelvereniging van indigene mensen uit Ecuador. Het maakt zo deel uit van een nationaal monitoringssysteem, dat probeert bos in heel Ecuador te beschermen. 

Cameravallen

Om mee een oogje in het zeil te houden, worden cameravallen geplaatst. Die beginnen te filmen als ze veel beweging waarnemen en kunnen eventuele indringers ook vastleggen op camera. 

Voornamelijk dienen ze om dieren te observeren en om die waarnemingen te kunnen staven. Dat zorgt er voor dat de lokale gemeenschappen op een zeer geloofwaardige manier kunnen aantonen welke dieren er in het omliggende gebied leven. Leefgebied van een jaguar bijvoorbeeld, biedt een zeker niveau van waarde en ook bescherming voor het bos. Stel dat een oliebedrijf petroleum wil beginnen oppompen en zegt dat het stuk ecologisch en biodivers niet waardevol is. Dan hebben de lokale gemeenschappen hard bewijs van het tegendeel. 

6000 bomen

De Sápara zijn met minder dan 700 mensen een kleine etnische groep. De weinige ouderen beschikken over een enorme traditionele kennis, die ze mede via dit project willen overdragen. Kennis over medicinale planten en hoe ze te verwerken tot een goed medicijn, bijvoorbeeld. Met die kennis werden enkele boomkwekerijen opgezet binnen de gemeenschappen, met die soorten die minder voorkomen in het bos, maar wel heel waardevol zijn. 

De boomkwekerijen leveren jonge boompjes om aan te planten in stukken bos die gedegradeerd of gekapt zijn. Zo werden met dit project 6000 bomen gewkeekt om te planten binnen het Sáparagebied. Bomen die de culturele en traditionele kennis verder zullen zetten en van dienst zullen zijn voor vele generaties die nog komen. 

© Ecociencia

© EcoCiencia

Dit project werd mede gefinancierd door Provincie Vlaams-Brabant.