NASA legt uit waarom je in een straat en stad met bomen moet wonen

Vergeet klimaatopwarming. Nou, vergeet het niet helemaal, want waarschijnlijk gaan we er allemaal aan dood. Maar vergeet het eventjes, terwijl we kijken naar een ander klimaatgerelateerd fenomeen: stadsopwarming. Een nieuwe NASA-studie toont aan dat bomen en planten essentieel zijn om onze steden koel te houden en niet alleen omdat het zo leuk is om eronder te zitten op een zonnige dag.

Steden zijn net gigantische boilers, opgebouwd uit wat NASA noemt “ondoorlaatbare oppervlakten” – wegen, gebouwen, beton. Dit zorgt voor een fenomeen dat bekendstaat als stedelijke hitte-eilanden, de temperatuur van een stad ligt een paar graden hoger dan dat van het omliggende landschap, omdat de stedelijke infrastructuur de warmte vasthoudt.

Maar een nieuwe studie toont aan dat de hoeveelheid groene ruimte een groot effect heeft op hoe warm deze hitte-eilanden worden.

“Iedereen denkt, ‘stedelijk hitte-eiland, dus alles warmt op’, maar zo eenvoudig is het niet”, zegt onderzoeker Kurtis Thome, co-auteur van de paper. “De hoeveelheid en het type vegetatie speelt een grote rol in welke mate urbanisatie de temperatuur bepaalt.

Het team ondervond dat bomen en andere vegetatie esentieel zijn om onze steden koel te houden. Bomen koelen van nature de lucht af door een proces dat evapotranspiratie heet. Het is een proces dat planten ondergaan en dat een beetje lijkt op zweten, de waterdamp die afgegeven wordt, geeft warmte af.

In hun model, dat gebaseerd is op de observatie van bestaande steden door satelliet- en tempersatuurdata, vonden de onderzoekers dat wanneer een gebied voor 35% bedekt is met “ondoorlaatbare oppervlakten” (en de andere 65% dus met vegetatie), lopen de zaken in de war. Tot dat punt blijft de urbane zone constant op 1,3°C boven het omliggende gebied. Boven die grens vergroot het verschil naargelang de vegetatie verdwijnt, “bij 65% urbanisatie is het bijvoorbeeld 1,6°C warmer”. Dat klinkt misschien niet veel, maar één graad is genoeg om het gebruik van air conditioning met 20% te doen stijgen.

Opmerkelijk is dat betere, met bomen omzoomde wijken met tuinen en goed onderhouden gazons een paar graden minder warm kunnen zijn dan minder-beboste gebieden. Het effect is zo sterk dat in steden die in de woestijn gebouwd zijn “de stedelijke zone eigenlijk een koelende werking heeft vanwege de geïrrigeerde gazons en bomen die er niet zouden zijn zonder de stad”.

Naarmate onze steden groeien en groene ruimte vervangen wordt door ondoorlaatbare oppervlakten, stijgt ook hun temperatuur. Het antwoord is nogal evident: meer bomen en planten betekent koelere steden. En meer bomen wil ook zeggen meer aangename stedelijke omgevingen voor wie er leeft. We moeten alleen uitzoeken hoe we tegelijkertijd steden kunnen bouwen en bomen kunnen planten.