Onze aarde zorgt ieder jaar voor miljarden tonnen aan grondstoffen voor de toestellen die wij gebruiken. Deze grondstoffen zijn echter niet onuitputbaar, ooit komt er een einde aan die natuurlijke voorraad. Met Global Recycling Day in aantocht, wil BOS+ oproepen om even stil te staan bij wat we allemaal weggooien of onbenut bijhouden. Het is namelijk hoog tijd dat we elektronisch afval voortaan als mogelijkheid beschouwen.
Bijna iedereen pleit schuldig: een oude gsm, wat kabels of een koptelefoon die al jaren in de kast liggen. We zijn meester in het bijhouden van elektronische toestellen. In België worden 46 miljoen elektronische apparaten in huis niet gebruikt, al zijn ze niet allemaal kapot. Heel wat van die apparaten functioneren nog naar behoren, maar werden toch vervangen door een nieuw. Voornamelijk grote apparaten, zoals wasmachines en droogkasten, worden binnengebracht voor recyclage. Kleine toestellen houden we veilig in de lade.
GSM’s: de vergeten schatten in je huishouden
GSM’s zijn het moeilijkst in te zamelen voor hergebruik. Uit onderzoek blijkt dat in België 3,2 miljoen ongebruikte GSM’s thuis liggen, ofwel: drie per gezin. De levensduur van zo’n toestel is 3 jaar, maar na anderhalf jaar vervangen we ons “oud” toestel voor een nieuwere versie. Slechts 12 tot 15% van de GSM’s wordt gerecycleerd. Het overige deel belandt op de afvalberg of in onze kast.
We houden de toestellen bij om verschillende redenen: er staan nog foto’s op, als reserve voor wanneer je nieuwe toestel het zou begeven, het heeft een emotionele waarde… Toch is een GSM een belangrijke bron van grondstoffen. Uit één ton GSM’s kan 300 gram goud gerecupereerd worden. Ter vergelijking: uit één ton gouderts kan men slechts 3 gram goud recupereren. Bovendien wordt er voor ontginning van goud massaal veel toxisch afval geproduceerd, heel wat bomen gekapt, tienduizenden liters water verspild en een grote hoeveelheid CO2 uitgestoten. Kortom: ontginning van metalen is een erg vervuilende activiteit. Maar het kan ook anders…
Urban Mining
De stad ligt vol schatten, met name elektronische apparaten die niet gebruikt worden, maar die wel heel waardevolle metalen bevatten. Door recyclage van deze toestellen kunnen we de grondstoffen hergebruiken voor nieuwe producten. De zoektocht naar schatten in elektronica wordt ook wel Urban Mining genoemd.
Urban Mining kent heel wat ecologische voordelen. Er is veel minder water nodig om aan grondstoffen te geraken, er wordt niet langer onnodig bos gekapt, het gebruik van schadelijke stoffen wordt tot het minimum herleid, er is niet langer sprake van verstoring van het landschap en de ecosysteemdiensten blijven intact.
Daarnaast levert urban mining ook economische voordelen op. Zo brengt de circulaire economie heel wat werkgelegenheid met zich mee. Bovendien kent mijnbouw een grote menselijke kost. Het ligt namelijk aan de basis van corruptie, uitbuiting en humanitaire crisissituaties.
Grondstofreserves uit natuurlijke hulpbronnen raken langzaam uitgeput. De klassieke vorm van mijnbouw alleen kan de stijgende vraag naar elektro niet aan. Door aan Urban Mining te doen, hoeven we onze natuurlijke voorraden niet langer uit te putten, maar kunnen we deze terugwinnen uit elektronisch afval.
Met BOS+ leren we met het project Re-Connect jongeren meer over het gebruik en hergebruik van elektronica. De escaperoom rond het thema wacht op de opening. In afwachting is het eerste stadsspel in Sint-Jans-Molenbeek een feit. Het enige dat je nodig hebt om een leuke én leerrijke middag te beleven, is –o ironie- je smartphone. Meer info hierover vind je op hier.
Het project Re-Connect kwam tot stand dankzij de financiële middelen van Brussels International, Vlaanderen Circulair en DGD en de fijne samenwerking met Catapa en De Transformisten.