Updates

OPMAAK NATUURBEHEERPLAN

Een natuurbeheerplan is geen doel op zich, maar een middel om op een bepaald terrein, beheerd ten behoeve van het natuurbehoud, bepaalde doelstellingen in verband met ecologie, recreatie, bosbeheer, landschap, cultuurhistorie, … te realiseren. De essentiële vraag voor elk terrein is: wat zijn de belangrijke waarden, hoe wil men die behouden of ontwikkelen en welke maatregelen zijn daarvoor nodig?  

Wat we bieden

BOS+ biedt ondersteuning voor de opmaak en indiening van natuurbeheerplannen bij het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Wij stellen natuurbeheerplannen op voor zowel jonge als bestaande (oude) bossen, maximaal 30 % van de oppervlakte kan bestaan uit een ander habitattype dan bos. In een eerste fase zal deel 1 van het natuurbeheerplan opgesteld en ingediend worden. Na goedkeuring van deel 1, worden delen 2 tot 5, het definitieve plan, opgesteld en ingediend.  

Onderaan deze pagina vindt u het concrete werkplan van ons aanbod terug. 

© Vilda (Jeroen Mertens)

Delen van het natuurbeheerplan 

Een natuurbeheerplan bestaat uit vijf delen: 

  1. verkenning: een algemene beschrijving en een globaal kader voor de ecologische, sociale en economische functie, 
  2. inventarisatie: een gedetailleerde beschrijving van de bestaande toestand, verzameling van de nodige terreininformatie om de doelstellingen concreet uit te werken en/of op te volgen, 
  3. beheerdoelstellingen, 
  4. beheermaatregelen om de beheerdoelstellingen te realiseren, 
  5. opvolging: een beschrijving van de wijze waarop de realisatie van de beheerdoelstellingen zal worden opgevolgd en geëvalueerd. 

Optioneel: De toegankelijkheidsregeling bestaat uit een regelement (tekstgedeelte) en een toegankelijkheidskaart. De regeling laat andere recreanten dan voetgangers toe in het natuurgebied.  

Over de theorie en beleidscontext 

Over het opstellen van het natuurbeheerplan

© Gert Arijs

WELK TYPE NATUURBEHEERPLAN MOET IK OPMAKEN?

De beheerder kiest vrij welk type natuurbeheerplan hij wenst op te maken, behalve wanneer het terrein gelegen is in VEN en/of een speciale beschermingszone of in eigendom is van een openbaar bestuur. In die gevallen is minimaal een type twee vereist. 

© Vilda – Yves Adams

ER WORDEN VIER TYPES NATUURBEHEERPLANNEN ONDERSCHEIDEN

Type 1: Behoud van de aanwezige natuurkwaliteit
De beheerder zorgt ervoor dat de aanwezige natuurkwaliteit en het natuurlijk milieu in stand gehouden worden en leeft de zorgplicht na. Hij stelt geen specifieke natuurstreefbeelden tot doel. 

Type 2: Hogere natuurkwaliteit
De beheerder stelt over minstens 25% van de oppervlakte van het terrein het realiseren van één of meerdere natuurstreefbeelden tot doel. Voor het volledige terrein gelden de criteria voor geïntegreerd natuurbeheer.

Natuurstreefbeelden = Voor de omschrijving van ecologische doelen in natuurbeheerplannen worden ‘natuurstreefbeelden’ gebruikt. Een natuurstreefbeeld is een habitat, ecosysteem of landschapstype dat als ecologisch einddoel in een natuurbeheerplan wordt vooropgesteld. Er zijn drie types natuurstreefbeelden: vegetaties, leefgebieden van soorten en procesgestuurde natuur. 

Type 3: Hoogste natuurkwaliteit
De beheerder stelt over de volledige oppervlakte van het terrein het realiseren van één of meerdere natuurstreefbeelden tot doel. Mits motivatie kan hiervan afgeweken worden voor ten hoogste 10% van de oppervlakte van het terrein. Voor heel het terrein gelden de criteria voor geïntegreerd natuurbeheer. Voor bossen kan pas een natuurbeheerplan type 3 opgesteld worden wanneer een ecologisch samenhangend geheel van minimum 10 hectare natuurstreefbeeld bos aanwezig is.

Type 4: Natuurreservaat
Aanvullend op de voorwaarden voor type drie moet het terrein voldoen aan het toetsingskader voor natuurreservaten. De erkenning als natuurreservaat vestigt een erfdienstbaarheid tot algemeen nut op het terrein, meer bepaald een publiekrechtelijke erfdienstbaarheid van duurzaam gebruik en langdurig beheer van het terrein als natuurreservaat. Een natuurbeheerplan type vier staat synoniem voor ‘natuurreservaat’.  

Voordelen van het natuurbeheerplan

Een natuurbeheerplan brengt een aantal voordelen met zich mee. Zo moet je voor het uitvoeren van de beheermaatregelen minder vergunningen allerhande aanvragen en zorgt dit dus voor minder administratieve last. Daarnaast worden voor een type twee, drie of vier natuurbeheerplan diverse fiscale voordelen voorzien om zo beheerder te stimuleren tot de keuze voor een hoger ambitieniveau. Ten slotte voorziet ANB verschillende subsidies gekoppeld aan het natuurbeheerplan en de uitvoering ervan:  

  • Subsidie voor opmaak en wijziging natuurbeheerplan 
  • Beheersubsidie voor de realisatie van natuurstreefbeelden  
  • Subsidies om terreinen toegankelijk te maken en te houden 

⊕ Over de voordelen van natuurbeheerplannen

© Vilda

Wat kost het?

Het opstellen van een natuurbeheerplan gebeurt op maat van jouw bos(sen). De prijs zal mede bepaald worden op basis van volgende factoren:  

  • 100 % jonge aanplant versus bestaand (oud) bos en/of ander habitat dan bos 
  • Type natuurbeheerplan 
  • Totale oppervlakte van het natuurbeheerplan 
  • Geografische spreiding van de bossen 
  • Toegankelijkheidsregeling 

Contacteer ons dus zeker met jouw verwachtingen en we bekijken wat we samen kunnen uitwerken voor welke prijs.  

BOS+ stelt volgend werkplan voor

  • Overleg

    BOS+ gaat samen met de beheerder op het terrein om de doelstellingen (ecologisch, economisch, sociaal) en het ambitieniveau van het natuurbeheerplan en de bijhorende maatregelen scherp te stellen. Na dit overleg maakt BOS+ een verslag dat wordt goedgekeurd door de beheerder 

  • Verkenningsnota

    Op basis van het goedgekeurde verslag, stelt BOS+ de verkenningsnota op. Na feedback van de beheerder, en eventuele aanpassingen, dient BOS+ de verkenningsnota ter goedkeuring in bij het ANB via het e-loket. ANB bezorgt in eerste instantie een ontvankelijkheidsverklaring en na eventuele opmerkingen een goedkeuring.  

  • Inventarisatie

    Na goedkeuring van de verkenningsnota voert BOS+ een inventarisatie uit. Dit gebeurt in het voorjaar wanneer de bosflora in bloei staat.  

  • Beheerdoelstellingen en -maatregelen en opvolging

    Op basis van de verkenningsnota en de inventarisatie worden de beheerdoelstellingen en -maatregelen en de opvolging opgesteld in het e-loket. Na feedback van de beheerder, en eventuele aanpassingen, dient BOS+ het natuurbeheerplan in bij het ANB. ANB bezorgt in eerste instantie een ontvankelijkheidsverklaring.  

  • Publieke consultatie

    Indien nodig kan BOS+ de publieke consultatie organiseren. ANB bezorgt een kopie van de opmerkingen, bezwaren en adviezen aan BOS+, en na eventuele aanpassingen van het natuurbeheerplan een goedkeuring.  

  • Optioneel: toegankelijkheidsregeling

    Wanneer andere recreatie (o.a. speel-, honden-, of bivakzone, natuurbegraafplek, …) gewenst is, kan BOS+ ondersteuning bieden bij het opstellen van een toegankelijkheidsregeling. Na feedback van de beheerder, en eventuele aanpassingen, wordt deze samen met het natuurbeheerplan ingediend bij het ANB.  

     

Contacteer ons

Voor meer informatie, bij vragen of voor een voorstel op maat neem contact op met Eva.

Projectmedewerker

Eva Forceville

eva.forceville@bosplus.be