Updates
Nieuws

De wondere wereld van een biodiverse houtkant

© Vilda - Jeroen Mentens

Bij het woord biodiversiteit denken we al snel aan uitgestrekte bossen, bloemrijke graslanden en zompige moerassen, maar ook houtkanten en hagen in het landbouwlandschap kunnen echte biodiversiteit hotspots zijn. Heel wat fauna en flora gebruiken houtkanten als habitat en sommige soorten zijn er zelfs echt aan gebonden, of gebruiken houtkanten als veilige doorgangswegen om zich te verplaatsen door het landschap.

In echte bocage landschappen zoals in Normandië (Fr) en Devon (UK) komen er tot 2000 verschillende soorten voor per 100m houtkant. Insecten maken er het overgrote deel van uit, gevolgd door andere ongewervelden zoals spinnen en slakken, vele plantensoorten en allerlei schimmels, zwammen en korstmossen, en tientallen gewervelde dieren. Houtkanten zijn dus meer dan alleen een strook bomen en struiken!

In Vlaanderen werden de akkers en weilanden in de eerste helft van vorige eeuw ook heel vaak omrand door houtkanten en bomenrijen, die dan dienden als eigendomsgrens, die beschutting boden aan het vee of dienden als veekering, en hout, vruchten en eetbare planten opleverden. Van dat dense netwerk zijn vandaag de dag nog maar weinig houtkanten over, maar daar waar er houtkanten zijn vaart de biodiversiteit er wel bij. Want ook in Vlaanderen vinden we er heel wat leuke soorten zoals het oranje zandoogje (hedge brown in het Engels), de egel (hedgehog in het Engels), de heggenmus… je hoort de verwijzing naar de houtkant duidelijk in hun naam. Ook de hazelmuis, een Europees beschermde soort, is sterk gebonden aan houtkanthabitat en veel zeldzame vleermuizen gebruiken de lijnvormige structuur van houtkanten om zich te oriënteren in het landschap.

Er is de laatste jaren opnieuw veel interesse voor houtkanten, die volgt uit de vraag naar landschapshout, waarvan de snippers kunnen dienen als biobrandstof of die kunnen gebruikt worden om de bodem van akkers of potgrond vruchtbaarder te maken en weerbaarder te maken tegen droogte. De hernieuwde interesse naar houtkanten is een positieve zaak, want meer houtkanten aanplanten betekent meer biodiversiteit. De biodiversiteitswaarde van houtkanten mag echter niet uit het oog verloren worden bij het oogsten van de houtkant. Hierrond is er sinds kort een project gestart bij BOS+ (‘Ecologisch beheer van houtkanten’) om na te gaan hoe op beide functies kan ingezet worden.

Ook in je tuin kan je de biodiversiteit een boost geven door een houtkant of haag aan te planten! Leuke initiatieven rond houtkanten in Vlaanderen zijn o.a. Behaag Onze Kempen en allerlei projecten die de Regionale landschappen uitvoeren.

© Kayo Quintens

Maak kennis met Kayo Quintens en een van de vijf illustraties die ze maakte voor de illustratie-challenge #ourplanetweek. Het thema van deze tekening hierboven? Biodiversiteit en… houtkanten! Meer illustraties vind je op haar Instagram-account. Meer info over Kayo Quintens vind je hier.

Terug

Effecten van beheermaatregelen op aanvoer en afvoer van nutriënten in bossen

Engineered Wood Products 2022 in Nederland – infographic van Stichting Probos

Lees meer artikels