Nieuws
Van plan om een nieuwe smartphone aan te kopen? Maak een bewuste en duurzame keuze. Eén van de belangrijkste oorzaken van ontbossing is namelijk de ontginning van metalen en deze zijn essentieel voor de productie van onze smartphones. Aangenomen wordt dat mijnbouwactiviteiten 7% van de wereldwijde ontbossing veroorzaken. In dit artikel krijg je acht tips voor een duurzame aankoop én gebruik van jouw toestel.
In een studie van de Wereldbank getiteld Forest-Smart Mining (2019) staat dat 44% van alle operationele mijnen in bosgebied ligt. Dat zijn maar liefst 1.539 actieve mijnbouwprojecten. Meer dan een kwart van alle actieve mijnbouwsites bevindt zich binnen een straal van 10 km van een beschermd natuurgebied met rijke ecosystemen. Komen er nog bij: 1.826 inactieve mijnen en mijnbouwprojecten in opbouw, tevens gelegen in bosrijke gebieden. Aangenomen wordt dat mijnbouwactiviteiten 7% van de wereldwijde ontbossing veroorzaken. (World Bank, 2012)
Mogelijkheid om dieper het bos in te trekken
De impact van mijnbouwprojecten op bosrijke ecosystemen rijkt verder dan de mijnbouwsite zelf. Onderzoek gepubliceerd in Nature (2017) heeft uitgewezen dat er 12 keer meer gekapt wordt rondom het mijnbouwproject dan binnen de mijnbouwsite zelf. Dit komt onder meer door de aanleg van wegen of landingsbanen en de huisvesting van mijnbouwpersoneel.
Toegangswegen voor exploratie veroorzaken directe houtkap, maar bieden ook toegang om dieper het bos in te trekken. Dit vergroot de toegankelijkheid voor plattelandsgemeenschappen en maakt nieuwe landbouwactiviteiten – de belangrijkste oorzaak van ontbossing – in nog intacte bosgebieden mogelijk.
Dezelfde studie wijst uit dat ontbossing gevoelig toeneemt in een straal van maar liefst 70 km rondom een mijnbouwproject.
De impact van ontginning in onder meer het Amazonewoud neemt zienderogen toe. Gekapte gebieden worden zelden hersteld en maar al te vaak wordt het water vervuild door giftige stoffen die men tijdens het ontginningsproces gebruikt. Dieren overleven er niet langer, maar ook de mensen rondom deze gebieden worden sneller ziek en hebben amper toegang tot gezondheidszorg.
AMPER RECYCLAGE VAN ONZE TOESTELLEN
Ook tijdens het assemblageproces van onze smartphones zien we heel wat oneerlijke praktijken.
De assemblage waarbij alle afzonderlijke deeltjes worden samengesteld tot een smartphone, vindt vaak plaats in lageloonlanden zoals Thailand, de Filipijnen en China, om zo de kosten van de productie te drukken. Dit gebeurt in grote fabrieken, voornamelijk door hand- en bandwerk van arbeiders. De arbeiders werken vaak in onveilige omstandigheden. Aangezien de lonen heel laag zijn, dienen werknemers heel lange dagen en vaak 7 op 7 te werken om hun gezin te kunnen onderhouden. Door de lange werkdagen en gebrek aan beschermende kledij worden werknemers ziek en treden er vaak ziektes als kanker op. Maar uitzieken is zelden een optie aangezien afwezigheid vaak beboet wordt.
Na de samenstelling worden smartphones over de hele wereld verspreid. De toestellen hebben een gemiddelde levensduur van drie jaar, maar na anderhalf jaar kopen we vaak al een nieuw toestel aan. Het oud toestel belandt dan in de schuif of op de afvalberg. Slechts 2% van alle smartphones wordt gerecycleerd. Nochtans zitten er heel wat waardevolle materialen in dat toestel die men gebruikt voor nieuwe toestellen.
Denk jij eraan een nieuwe smartphone aan te kopen? Lees hier tips voor een duurzame aankoop én gebruik van jouw toestel.
Tip1: maak gebruik van de piraminder
De impact die de productie en verkoop van zo’n smartphone teweegbrengt, is groot. Voor je een nieuw toestel aanschaft, is het dus aangewezen om stil te staan bij de vraag of je dat écht wel nodig hebt. Maak gebruik van de piraminder: doorloop de stappen om te kijken of je niets hebt overgeslagen. Vraag na bij vrienden of zij nog een toestel voor je hebben, herstel je toestel zelf of laat het herstellen in een repair café of restart party*, of overweeg een refurbished smartphone alvorens je voor een nieuwe kijkt.
Tip 2: Check de milieu-impact van het bedrijf dat jouw smartphone maakt
Welk toestel koop je dan best als jouw oude het begeven heeft?
Je hebt er ongetwijfeld al van gehoord: de Fairphone. Deze wordt naar voren geschoven als de meest duurzame smartphone voor mens en planeet. De Fairphone 3+ is sinds een paar maanden op de markt. Een prijzig beestje, maar dat is nu eenmaal de prijs die je betaalt voor de impact die dat toestel heeft op mens en milieu. Bij Fairphone dragen ze het welzijn van arbeiders en een verantwoorde inkoop van materialen hoog in het vaandel. Hierbij wordt rekening gehouden met het klimaat en het kwetsbare ecosysteem van onze planeet.
De Fairphone is een modulaire smartphone, wat wil zeggen dat de verschillende onderdelen kunnen vervangen of hersteld worden. Bij de aankoop zit er ook een toolkit inbegrepen, waardoor je het toestel zelf kan herstellen.
Er wordt heel wat onderzoek gedaan naar hoe andere merken scoren op vlak van duurzaamheid. Het zal je misschien verbazen, maar Apple haalt hier, ver na Fairphone weliswaar, de betere punten. De toestellen van Apple hebben een langere levensduur dan gemiddeld, het bedrijf gebruikt conflictvrije-mineralen en ze zetten in op het handhaven van mensenrechten in mijnbouwgebieden en fabrieken. Daarnaast verbieden ze ook het gebruik van giftige stoffen doorheen het productieproces. De toestellen zijn echter moeilijker te herstellen.
Naast Apple behalen ook Samsung en Huawei op verschillende items betere scores.
Onderstaande afbeelding komt uit de Guide to Greener Electronics (2017). In de gids worden 17 van de meest toonaangevende elektronicabedrijven ter wereld onder de loep genomen. Het onderzoek focust zich louter op de milieu-impact van de bedrijven en houdt geen rekening met de humane component binnen het proces. Bedrijven krijgen een score toegekend, waarbij men kijkt naar het gebruik van energie- en hulpbronnen: het al dan niet gebruik van hernieuwbare energie of gerecycleerde materialen en duurzaam ontwerp. Daarnaast wordt ook het gebruik van chemische stoffen mee in rekening gehouden.
Figuur bron: Greenpeace Report, guide to greener electronics
Er zijn een aantal bedrijven die hun groene beentje voorzetten, maar er is duidelijk nog werk aan de winkel. Zelfs voor een bedrijf als Fairphone is het niet mogelijk om 100% duurzaam en transparant te werken.
Tip 3: Kies voor refurbished
Twijfel je over een aankoop, bijvoorbeeld vanwege de impact op onder meer ontbossing? Denk dan na over een refurbished toestel. Dat zijn reeds gebruikte toestellen die, indien nodig, voor verkoop opnieuw worden gecontroleerd en hersteld.. Het gaat dan om bijvoorbeeld testmodellen of teruggestuurde modellen. Voor een lagere prijs koop je een zo goed als nieuw toestel aan.
Tip 4: Check de repareerbaarheidsscore van jouw toestel
De herstelbaarheid van je smartphone kan je ook best even nagaan op de website van iFixit. Elk toestel krijgt daar een repareerbaarheidsscore. Zo weet je van tevoren of en hoe je de levensduur van je toestel kan verlengen. Koop ook een hoesje, screenprotector en een zipper tegen waterschade om jouw smartphone extra te beschermen en kijk of er mogelijkheden zijn om een geheugenkaart te plaatsen. Dit is vaak een goedkopere optie dan een smartphone met een groot geheugen aan te kopen en zorgt er ook voor dat je makkelijker kan uitbreiden. Laat je niet verleiden door het mooiste design: toestellen met een gebogen glasrand of een glazen achterkant zijn erg kwetsbaar.
Tip 5: Verleng de levensduur van jouw batterij
Een kapotte batterij is de meest voorkomende reden waarom we onze smartphone dumpen. Het is dus belangrijk deze extra goed te verzorgen. Vermijd extreme temperaturen, vermijd zware belasting door te gamen en snelladen. Vermijd langdurig 100% en 0% laadniveau. Gun jouw toestel nachtrust: schakel synchroniseren uit en vliegtuigmodus in. Ook je scherm is een energievreter. Kies voor een donker thema en een donkere achtergrond, verminder de helderheid van je scherm en ga voor een snellere time-out. Zo kan je de levensduur van je batterij verlengen.
Tip 6: Wat te doen bij waterschade?
Ondervind je waterschade aan je toestel? Schakel deze dan zo snel mogelijk uit. Haal de simkaarten de geheugenkaart uit je toestel, laat de smartphone uitdruppelen – niet schudden – en dep met keukenpapier. Laat je toestel één tot drie dagen drogen op kamertemperatuur. Gebruik vooral geen haardroger en laat niet drogen op de radiator.
Tip 7: Breng je kapot toestel binnen bij Recupel
Is je toestel écht kapot? Geef het een tweede leven: breng het binnen bij een recupel-inzamelpunt. Zij doen aan urban-mining: de afvalstoffen uit jouw smartphone worden grondstoffen voor nieuwe elektro-apparaten. Werkt jouw toestel nog? Breng het binnen bij organisaties, instellingen of mensen die er nood aan hebben.
Tip 8: Neem doel aan onze Restart Parties
*Met BOS+ organiseren we ook Restart Parties, in het kader van ons project Re-Connect. Met Re-Connect willen we jongeren aan de hand van een gratis escaperoom en stadsspel meer leren over de impact van hun elektronica op mens en milieu. Tijdens Restart Parties leren jongeren meer over de binnenkant van hun smartphone en het complexe herstelproces. Een Restart Party is een repair café, specifiek voor elektronica.
Het project Re-Connect kwam tot stand dankzij de financiële middelen van Brussels International, Vlaanderen Circulair en DGD en de fijne samenwerking met Catapa en De Transformisten.
