Nieuws
- De wereld verloor 6,6 miljoen hectare bos – een gebied groter dan 2 keer België – en ontbossing steeg met 4% in 2022, volgens een rapport dat dat de beloftes voor bosbehoud opvolgt (gepubliceerd op 23 oktober)
- De Forest Declaration Assessment is een jaarlijkse evaluatie van de ontbossing ten opzichte van een basislijn voor ontbossing en aantasting van bossen voor 2018-2020, opgesteld door middenveldorganisaties en onderzoeksinstellingen.
- Veel van het bosverlies vond plaats in de tropen, en bijna twee derde daarvan in relatief ongerepte oerbossen. Bosdegradatie blijft, meer dan ontbossing, een ernstig probleem in gematigde en boreale bossen.
- Ondanks het feit dat we nog ver verwijderd zijn van de doelstelling om tegen 2030 een einde te maken aan de ontbossing (een doelstelling die 145 landen in 2021 hebben beloofd te zullen nastreven) hebben meer dan 50 landen hun ontbossing teruggedrongen. Ze liggen zo op schema om tegen het einde van deze eeuw een einde te maken aan de ontbossing binnen hun landsgrenzen.
Uit een nieuw rapport blijkt dat de ontbossing in 2022 wereldwijd met 4% is toegenomen. Daardoor zijn de vooruitzichten om tegen 2030 een einde te maken aan bosverlies er op achteruit gegaan.
De piek geeft aan dat de cijfers “de verkeerde kant op gaan”, zei Erin Matson, hoofdauteur van de Forest Declaration Assessment, tijdens een persconferentie op 19 oktober.
“De vraag die bij me opkomt is waarom?“, zei Matson, die senior consultant is bij het in Nederland gevestigde adviesbureau Climate Focus. “Het antwoord wordt duidelijk als je kijkt naar waar we in investeren. We investeren veel meer in activiteiten die schadelijk zijn voor bossen dan in activiteiten die gunstig zijn voor bossen.” Omvorming tot landbouwgrond voor voedsel- en voedergewassen zoals sojabonen, maar ook voor weiland voor vee, is de drijvende kracht achter de meeste tropische ontbossing.
De jaarlijkse beoordeling, die op 23 oktober werd gepubliceerd door een groep middenveldorganisaties en onderzoeksinstellingen, vergelijkt de voortgang van de engagementen die landen en de private sector zijn aangegaan voor bosbehoud (inclusief de doelstelling voor 2030), met de ontbossingscijfers van 2018-2020. Tijdens de klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP26) in 2021 in Glasgow, beloofden 145 landen “om het verlies van bossen en de aantasting van land tegen 2030 te stoppen en om te keren”, nadat een vergelijkbare verbintenis, de New York Declaration on Forests uit 2014, zijn oorspronkelijke doelstelling om de ontbossing tegen 2020 te halveren niet haalde.
Uit de Forest Declaration Assessment van 2022 bleek dat de ontbossing in 2021 was afgenomen, ook al merkten waarnemers op dat ontbossing sneller moet worden teruggedrongen – voor biodiversiteit én maatschappij – en dat de uitstoot van broeikasgassen moet worden gestopt. Recent onderzoek toonde aan dat de koolstofuitstoot uit tropische bossen, waar in 2022 het grootste deel van de ontbossing plaatsvond, sinds het begin van de jaren 2000 is verdubbeld.
Land vrijgemaakt voor landbouw in het oosten van Cambodja. © John Cannon/Mongabay.
De terugval in 2022 is “teleurstellend”, vertelde Matson aan verslaggevers.
Wereldwijd is er 6,6 miljoen hectare bos verloren gegaan, ontdekte het rapport. Dat is een gebied dat groter is dan 2 keer België. Bijna twee derde van dat verlies – 4,1 miljoen hectare – kwam voor rekening van “onvervangbare” oude en oerbossen. Dat cijfer is 33% hoger dan wat nodig is om op schema te blijven voor het doel van 2030.
Matson zei dat de 2023 Forest Declaration Assessment ook beter keek naar bossen buíten de tropen dan eerdere rapporten. Terwijl ontbossing minder een probleem is in noordelijke boreale en gematigde gebieden, is degradatie door onduurzame houtkap en bosbranden dat wel.
“Waar ze nog overeind staan, verliezen ze koolstof, verliezen ze hun structurele integriteit en verliezen ze jaar na jaar biodiversiteit,” zei ze. “We praten nooit over [degradatie], maar het is enorm belangrijk.”
Fran Price, global forest practice lead bij WWF, zei dat de Glasgow Leaders’ Declaration on Forests and Land Use “ons echt hoop gaf”.
“Dat was een moment van samenkomen rond bossen,” zei Price tijdens de persbijeenkomst. “Nu moeten we dat momentum voortzetten.”
WWF bracht ook op 23 oktober het eerste Forest Pathways Report uit, dat is bedoeld om een “wereldwijde blauwdruk” te bieden om de bossen van de wereld te helpen herstellen.
De ‘Pathways’ infografiek geeft links een samenvatting van de vele bedreigingen voor het behalen van de wereldwijde bosdoelstellingen en hoe het positieve momentum zich opbouwt. Aan de rechterkant staan de paden die nodig zijn om de wereldwijde bosdoelstellingen te halen en welke vooruitgang nodig is om de paden te bewandelen om bossen wereldwijd te beschermen, te herstellen en duurzaam te beheren. © WWF
Brazilië, met meer tropisch woud dan enig ander land op aarde, heeft de handhaving opgevoerd om de toenemende ontbossing aan te pakken, deels aangespoord door een verandering in het leiderschap van het land, zei Darragh Conway, hoofd rechten en governance voor de Forest Declaration Assessment, tijdens de briefing.
“Sinds president [Luiz Inácio Lula da Silva] weer aan de macht is in Brazilië, is er opnieuw geïnvesteerd in de implementatie van boswetten en het respecteren van de rechten van inheemse volken, waardoor de ontbossing in het Amazonegebied sterk is afgenomen”, aldus Conway. “Dit laat zien wat er kan gebeuren als landen met goede wetten daadwerkelijk investeren in de handhaving ervan.”
Investeringen in activiteiten die schadelijk zijn voor bossen, volgens Matson en haar collega’s minstens $500 miljard per jaar, is veel meer dan de $2,2 miljard aan overheidsgeld die naar “groene” initiatieven gaat. Om ontbossing tegen 2030 te stoppen is waarschijnlijk een jaarlijkse groene financiering van 460 miljard dollar nodig, voegde ze eraan toe.
Oerbos in de Torricelli Mountains van Papoea-Nieuw-Guinea. © John Cannon/Mongabay.
Een ander probleem is de hoeveelheid geld die de gemeenschappen bereikt, zei Edegar de Oliveira Rosa, directeur ecosysteembehoud en -herstel bij WWF Brazilië.
“Ik heb het gevoel dat wat er in het verleden is toegezegd ver af staat van wat we nu ter plaatse zien komen om ontbossing tegen te gaan, maar ook om een nieuwe manier van ontwikkeling voor deze regio’s te creëren,” zei Oliveira tijdens de briefing.
Gemeenschappen hebben nog steeds moeite om toegang te krijgen tot financiering die specifiek bedoeld is om hun inspanningen voor natuurbehoud te ondersteunen. Over het algemeen ontvangen inheemse en andere bosgemeenschappen veel minder dan 1% van alle klimaatfinanciering, volgens onderzoek van Rainforest Foundation Norway.
“Regeringen moeten ook burgers en gemeenschappen betrekken bij het ontwikkelen en uitvoeren van deze wetten en zich inzetten voor het respecteren en beschermen van de rechten van de inheemse bevolking en lokale gemeenschappen, die keer op keer hebben bewezen dat ze de meest effectieve bosbeheerders zijn die we hebben”, aldus Conway.
Om weer “op het goede spoor” te komen, moet de ontbossing in 2023 met meer dan 27% zijn afgenomen, aldus Matson.
De twee rapporten werden uitgebracht vóór bijeenkomsten die volgens de auteurs kansen bieden om de relatie van onze samenleving met bossen opnieuw op punt te zetten. De Three Basins Summit, een bijeenkomst onder leiding van middenveld organisaties die 26 oktober begon, zal zich richten op bosherstel in Afrika, Azië, Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. En de VN-klimaatconferentie COP28 begint op 30 november in Dubai, Verenigde Arabische Emiraten.
“We weten dat het onmogelijk is om het natuurverlies om te buigen, de klimaatcrisis aan te pakken en duurzame economieën te ontwikkelen zónder bos,” zei Matson. “We hebben geen nieuwe bosdoelstellingen nodig. We hebben compromisloze ambitie, snelheid en verantwoordelijkheid nodig van zowel overheden als bedrijven om hun bestaande doelen te bereiken.”
Bron: Dit artikel is een vertaling van een Mongabay artikel, gepubliceerd door John Cannon in het Engels en te lezen via deze link. John Cannon is schrijver bij Mongabay. Je kunt hem vinden op 𝕏 @johnccannon.
DISCLAIMER: De visie van deze auteur weerspiegelt niet noodzakelijk de visie van BOS+
Omslagbeeld: Houtblokken in afwachting van internationale verscheping uit Papoea-Nieuw-Guinea. Afbeelding door John Cannon/Mongabay.
Referenties: Feng, Y., Zeng, Z., Searchinger, T. D., Ziegler, A. D., Wu, J., Wang, D., … Zheng, C. (2022). Doubling of annual forest carbon loss over the tropics during the early twenty-first century. Nature Sustainability, 5, 444-451. doi:10.1038/s41893-022-00854-3
WWF. (2023). The Forest Pathways Report. Gagen, M.H., Dudley, N., Jennings, S., Timmins, H.L. Baldwin-Cantello, W., D’Arcy, L., … Price, F. (hoofdauteurs). WWF, Gland, Zwitserland.
Bron: Mongabay.
