Updates
Het project
Onze aanpak
Contact
© Vilda - Rollin Verlinde

Gevlinderd boerenland

  • Locatie Antwerpse Kempen, Vlaanderen
  • Periode 2023-2025

BOS+ steunt landbouwers die nachtvlinders in kaart brengen op het platteland. Vlinders, en meer bepaald nachtvlinders, bestuiven bloemen en landbouwgewassen. Ze huizen in zogenaamde 'kleine landschapselementen', dat zijn natuurlijke begrenzingen van landbouwgrond zoals hagen, heggen en houtkanten. Dankzij dit project en de hulp van natuurvrijwilligers kunnen we onderzoeken hoe we de nachtvlinderpopulatie kunnen bevorderen.

Natuur en landbouw hand in hand

Vergroeningsmaatregelen binnen de landbouw zijn noodzakelijk om biodiversiteitsverlies en klimaatverandering af te remmen; vele landbouwers in het Kempens landschap engageren zich al om natuur en landschap terug een plaats te geven binnen hun bedrijf. Op het platteland zijn er hier en daar dan ook fraaie biodiversiteitshotspots te vinden. Soortenrijke kruidenvegetatie op perceelsgrenzen, broedvogels in houtkanten, heel wat gonzende bijen en dagvlinders nabij stukjes ruigte zijn hier getuige van.

Een dierengroep die voor velen onzichtbaar is op het platteland, maar toch zeer belangrijk is voor onze ecosystemen, zijn nachtvlinders. Nachtvlinders dragen bij aan de bestuiving van bloemen en zijn een belangrijke bron van voedsel voor vogels en vleermuizen. Vogels en vleermuizen zijn op hun beurt weer belangrijke natuurlijke vijanden voor heel wat plaagsoorten voor landbouwgewassen.

© Vilda – Lars Soerink

Nachtvlinders op het platteland

De groep van nachtvlinders is ontzettend soortenrijk: in België leven zo’n 1500 micronachtvlinders en 900 macronachtvlinders. Sinds 2008 worden in Vlaanderen tellingen gedaan op een gestandaardiseerde manier binnen het Nachtvlindermeetnet van Natuurpunt, om zo betrouwbare informatie te verwerven over de verspreiding en de trends van nachtvlinders bij ons.

Het grootste deel van de nachtvlindertellingen in Vlaanderen gebeurt echter in tuinen en natuurgebieden; zelden in agrarisch gebied. Via dit project krijgen we zicht op welke soorten voorkomen in ons landbouwgebied, gaan we na hoe deze interageren met teelten op het landbouwbedrijf en hoe we ze extra kunnen ondersteunen.

© Vilda – Jeroen Mentens

Onze aanpak

Binnen dit project begeleiden we landbouwers bij het uitvoeren van de tellingen. Elke deelnemende landbouwer krijgt twee ‘ledemmers’ ter beschikking. Met deze emmers kan je ’s nachts rondvliegende nachtvlinders lokken. We bekijken samen waar op of langs de percelen de landbouwer graag te weten wil komen welke soorten er voorkomen. Landbouwers en lokale natuurvrijwilligers gaan in duo aan de slag. Op deze manier geeft PDPO Gevlinderd Boerenland de landbouwers de tools in handen om in eigen beheer zélf kennis te maken met deze fascinerende en soortenrijke groep.

Via talrijke communicatieacties en uitwisselingsmomenten bevorderen we de dialoog tussen landbouwers, natuurbeschermers, onderzoekers en het brede publiek. Op die manier versterkt dit project de zichtbaarheid, de appreciatie én de motivatie voor een duurzaam landbouwlandschap.

We bundelen onze inzichten over het voorkomen van de nachtvlinders, en hoe deze interageren met teelten op de akkers, de grasweides, de houtkanten op de perceelsgrenzen, enz. in een overzichtelijke brochure. Ook geven we concrete aanplant- en beheertips hoe perceelsranden aan te planten om de nachtvlinders op het platteland te ondersteunen.


    Financiers
  • Provincie Antwerpen
  • Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
    Partners
  • Regionaal landschap Kleine en Grote Nete
  • Boerennatuur Vlaanderen vzw
  • Vlinderstichting
  • Vlinderwerkgroep van Natuurpunt
  • Vlaamse Landmaatschappij
Projectmedewerker

Sanne Van Den Berge

sanne.vandenberge@bosplus.be