Updates
Doe een gift
OVERZICHT & UPDATES

DOOR HET BOS, DE BOMEN ZIEN

 Berichten

Een bewogen jaar voor Cacao

Cacao is een fantastisch bosproduct. Alleen al omdat het het hoofdingrediënt van chocolade is. Cacaobomen verdragen bovendien schaduw, waardoor ze in biodiverse agroforestrysystemen kunnen worden geteeld. En de verkoop van cacao als hoogwaardig product kan een belangrijke inkomensbron zijn voor boerenfamilies in het globale zuiden.   Jammer genoeg is er ook een donkere kant aan […]

 Berichten

De strijd is nooit gestreden

Afgelopen weekend tankten we, samen met zo’n 30 moedige medestanders, een stevige portie strijdlust en hoop.  Voor de tweede keer brachten BOS+ en Greenpeace België burgers en actiegroepen, die zich inspannen voor kwetsbare natuur in hun buurt, samen op een local battle day  in Brussel. Daar maakten we tijd voor vorming, kennisdeling en uitwisseling. Want van Lummen tot […]

 Berichten

100 schoolkinderen kleuren eigen speelbos op ‘betonzinnig’ plein in Antwerpen

Het operaplein in Antwerpen kreeg vandaag een opvallende make-over:  100 leerlingen uit 3 verschillende scholen tekenden er op enkele uren tijd hun eigen speelbos, zo’n 300 m² urban jungle in stoepkrijt. Zo vragen ze, terwijl niet alleen de regeringsvorming maar ook de zomer op temperatuur komt, aandacht voor meer groene (speel)ruimte in de stad. De […]

Het project
Locatie
Doelstellingen
Onze aanpak
Contact

Herstel van Amazonewoud met de Siekopai

  • Locatie Leefgebied van de Siekopai, Ecuador
  • Periode Begin 2024 - eind 2024

In Noord-Ecuador is het Amazonewoud zeer koolstofrijk en biodivers. De inheemse gemeenschap van de Siekopai die er leeft, verloor 180 hectare bos door illegale ontbossers. Met de steun van provincie Vlaams-Brabant en lokale partnerorganisatie Yakum planten we hier opnieuw bomen aan met koolstofdense en voedselrijke, lokale boomsoorten.

Tipping point

Hoewel de Amazone traditioneel bekend staat als een belangrijk koolstof–opslagvat van globaal en cruciaal belang, is er grote bezorgdheid dat dit op korte termijn kan omslaan en de effecten van de klimaatcrisis verder kan versterken. Tegelijkertijd wordt ook hier op korte termijn een impact van de klimaatcrisis verwacht. 

De lokale bevolking in de Amazone is bijzonder kwetsbaar voor klimaatverandering omdat het over weinig dienstverlening van de overheid en economische middelen beschikt om zich tegen de effecten te verdedigen. Inzetten op behoud van bos, herstel van bos en de aanleg van klimaatresistente en diverse productiesystemen zijn bijgevolg van groot belang.

© BOS+ – Yakum

De unieke cultuur van de Siekopai

De traditionele Siekopai cultuur en dagelijkse routines zijn stevig geworteld in hun regenwoud dat voedsel biedt en een ruimte om hun cultuur te beleven. De Siekopai hebben zeggenschap over een territorium van ongeveer 21.000 ha bosreservaat. Er wordt specifiek gewerkt met de Siekopai-gemeenschap Remolino.

Van de ongeveer 800 Siekopai in Ecuador is vooral deze gemeenschap van 175 leden, overtuigd van het belang van het behoud van zowel hun cultuur als hun bossen. De bossen van Remolino Siekopai kennen een relatief lage ontbossingsgraad in tegenstelling tot bossen buiten hun grondgebied (10-20%), waaruit blijkt dat ze uitstekende beschermers van hun bossen zijn.  

© BOS+ – Yakum

Indringers

Ontbossing is een probleem dat wereldwijd gemeenschappen en ecosystemen treft met een directe impact op het klimaat. Dat is in het Siekopai grondgebied niet anders. Ontbossing is hier voornamelijk het gevolg van mijnbouw, illegale landinvasie door externen en grootschalige landbouwactiviteiten, met name de teelt van Afrikaanse palm. Deze teelt is economisch gezien zeer rendabel, maar dat is slechts het geval voor enkele jaren en alleen als er grote hoeveelheden pesticiden gebruikt worden. 

In 2002 vielen externe indringers (kolonisatoren) een stuk grond illegaal binnen, aan de rand van het Siekopai grondgebied, claimden 180 hectare, waarvan 80 hectare van het bestaande bos gekapt werd.

In 2014 slaagden de Siekopai er na langdurige inspanningen in om een juridisch proces te starten dat in 2021 leidde tot een juridische beslissing in het voordeel van de Siekopai. Kort daarop werden de indringers met militaire steun effectief uit het gebied gezet. Dit was nationaal nieuws en er werd duidelijk aangetoond dat de Siekopai de rechten op hun territorium en de bescherming van hun woud serieus nemen. 

 

© BOS+ – Yakum

Tijd voor herstel

Dit project staat in voor de herbebossing van 20 ha. Deze zal gedaan worden via het aanleggen van een lokale boomkwekerij in het gebied, die 16.000 nieuwe bomen zal produceren om aan te planten. De aanleg van een lokale boomkwekerij heeft voordelen voor de aanpassing en overleving van de boompjes én beperkt ook het transport en dus ook de eventuele CO2-uitstoot. Qua boomsoorten wordt gefocust op koolstofdense bomen die ook voedsel produceren. 

Daarnaast wordt er een lokaal bodemverbeteringscentrum uitgebouwd. Hier zullen verschillende technieken getest worden om bodemverbeteringsmiddelen te produceren, die gebruikt zullen worden bij het aanplanten van het nieuwe bos.

De bodemverbetering zorgt voor een grotere koolstofopslag van de bodem, verbetert de overlevingskans en de groei van de boompjes en zorgt ook voor betere veerkracht bij variabele klimaatomstandigheden.

© BOS+ – Yakum
20

hectare

amazonewoud dat illegaal werd gekapt, wordt herbebost.

176

ton CO2-equivalent

per hectare leggen de natuurlijke bossen in dit deel van het Amazonewoud gemiddeld vast, per jaar, wat uitzonderlijk hoog is.

10 à 20

procent

is het deel dat maar ontbost wordt in Siekopai gebied in vergelijking met de omliggende gebieden. De Siekopai zijn dus zeer goeie bosbeschermers.

800

Siekopai

leven en wonen in de Ecuadoraanse Amazone, verspreid over enkele gemeenschappen.

Ecuador

Leefgebied van de Siekopai

Dit stuk Amazonewoud, in het noorden van Ecuador, is een uniek ecosysteem met een hoge biodiversiteit en een enorme koolstofvoorraad. De rijkdommen in de grond, waaronder petroleum, zijn dan ook een groot doelwit voor bedrijven om te ontginnen, met rampzalige gevolgen voor de klimaatcrisis. Hier ontbossen is bijzonder destructief, niet alleen voor het klimaat maar dus ook voor de unieke mensen en duizenden diersoorten die in dit woud hun thuis hebben.

  • Verhaal
  • Project
Triple win

Doelstellingen

Meer en beter bos is altijd ons uitgangspunt, en bosbehoud is daar een belangrijke component in. Maar om op langdurige termijn bos te behouden, moet je ook mensen mee krijgen. We focussen daarom op enkele verschillende doelstellingen op korte termijn, om langdurig het woud hier te beschermen, ook bij een veranderend klimaat.

Herbebossen en herstellen

We zetten een boomkwekerij en bodemverbeteringscentrum op in het gebied van de Siekopai, zodat lokaal gekweekt kan worden. Deze kwekerij zal de aanplant van 16.000 bomen van 50 verschillende soorten mogelijk maken op een efficiënte manier. Hiervoor rekenen we op de lokale expertise van onze partner Yakum, die ervaring heeft in het opkweken van bomen en ook de nodige kennis van de verschillende boomsoorten die geschikt zijn en aangepast in deze streek. De strategie van Yakum om voedselbossen aan te leggen, heeft een dubbele impact: enerzijds op het herstel van het bosgebied, en anderzijds leveren deze bossen nuttige voedselrijke producten aan de bevolking.

Ze kiezen bijvoorbeeld voor soorten die snel en waardevol voedsel opleveren, of andere bruikbare producten waarvoor de boom niet gekapt moet worden. Op deze manier kunnen de Siekopai hier extra voedsel uit het bos halen, en hoeven ze minder aan landbouw te doen en zo verlaagt de druk op het omringende bos en verhoogt het de waarde van dit bos voor de Siekopai.

Opleiden

If you give a man a fish, he eats for one day, if you teach a man how to fish, and if you motivate to look for alternatives for fishing... In dit project worden ook lokale mensen van de Siekopai gemeenschap grondig opgeleid in innovatieve technieken voor bosbeheer. Ze leren via kennisoverdracht van de oudere wijze generatie, over de verschillende boomsoorten die belangrijk zijn voor hun cultuur en voor het behoud van de diversiteit en kwaliteit van het bos.

Hiermee zorgen we ervoor dat er jarenlang na afloop van het project lokale kennis blijft bestaan en dat het bos goed beheerd wordt. Daarnaast moet het gebied ook gemonitord worden, dit gebeurt in verschillende teams die opgeleid zullen worden en tijdelijk meer inkomsten zullen ontvangen.

Koolstofopslag

Opslag van naar schatting netto 2.383 ton koolstof over een periode van 20 jaar. Gedurende het eerste projectjaar dat we toewijzen aan de provincie bedraagt de koolstofopslag (ingeschat) 119 ton koolstof. Gedurende het project zal de netto C-opslag in meer detail becijferd worden.

Efficiënt en duurzaam

Onze aanpak

Met de juiste aanpak kunnen we samen met onze partners hun bossen en gronden beter beschermen. Het is enorm belangrijk hoe je de zaken aanpakt, om een langdurige en duurzame impact te hebben. Het is niet zomaar boompjes aanplanten en wegwezen, er moet een blijvende en positieve impact zijn.

  • Duurzaam

    Het project moet meer koolstof vastleggen dan veroorzaken en moet lang doorwerken. Daarom leggen we sterk de focus om lokaal te werken. De boomkwekerij en het bodemverbeteringscentrum worden daar aangelegd met onder meer enkele satellietkwekerijen, zodat het transport minimaal blijft. Ook het afval zal goed beheerd worden en er wordt zo veel als mogelijk met duurzame materialen gewerkt. 

    Dat de kwekerij ter plaatse is zorgt ook voor betrokkenheid en kennisversterking bij de lokale bevolking, die de kwekerij nadien zelf kunnen beheren. Ze leren zo om de bomen zelf op te kweken om dit ook in andere delen van hun grote leefgebied toe te passen en het zorgt ervoor dat ze mee zijn in het verhaal en zelf ook verbeteringen kunnen aanbrengen door hun goede kennis van hun territorium. 

  • Slim

    BOS+ volgt het project op, maar de uitvoering op het terrein gebeurt vooral door de Ecuadoraanse organisatie Yakum. Deze partner specialiseert zich in het bestendigen van de voedselzekerheid van lokale gemeenschappen in dit deel van het Ecuadoraanse Amazonewoud. 

    Ze hebben al jaren zelf zaden en zaailingen verzameld, samengebracht, proberen op te kweken in gelijkaardige omstandigheden als in het leefgebied van de Siekopai. Ze kennen de situatie ter plaatse veel beter dan BOS+ dat zou kunnen en onderhouden goede relaties met meerdere lokale gemeenschappen. 

    In het Amazonewoud zijn er duizenden boomsoorten, veel meer dan in heel West-Europa. De groeiomstandigheden op locatie gekoppeld aan de juiste boomsoort, gekoppeld aan wat behulpzaam en waardevol is voor de Siekopai maken de soortenkeuze complex. Yakum biedt hier een ideaal antwoord op. 

  • Efficiënt

    Efficiënt betekent voor ons met zo weinig mogelijk middelen een zo groot mogelijke impact te maken. Door met een lokale partner te werken en door de Siekopai zelf opleidingen te geven, houden we onze eigen overhead kosten laag maar zorgen we voor een grote impact. 

    De 20 hectare herbebossing lijkt misschien klein, maar de Siekopai zullen hun opgedane kennis en vaardigheden kunnen doorgeven en gebruiken over hun hele leefgebied van meer dan 20 000 hectare. De juiste boomsoortenkeuze, bomen die veel koolstof opslaan en voor voedsel zorgen, zorgt ook voor een grotere impact. Dat er in dit stuk ook voedsel voorhanden is, doet de nood aan landbouwgrond afnemen en verlaagt de druk op het omringende bos. 

    Het stuk bos ligt ook op de grens van het Siekopai territorium, en de toegenomen activiteit in deze buurt zal het moeilijker maken voor illegale ontbossers om het terrein binnen te dringen en opnieuw illegaal te ontbossen. 

    Financiers
  • Provincie Vlaams-Brabant
    Partners
  • Yakum

Vragen over onze projecten in Ecuador?

Onze landenvertegenwoordiger Lieve helpt je graag verder met je vragen over onze projecten in Ecuador.

Landenvertegenwoordiger Ecuador

Lieve Van Elsen

lieve.vanelsen@bosplus.be