Updates
Doe een gift
OVERZICHT & UPDATES

DOOR HET BOS, DE BOMEN ZIEN

 Berichten

‘Één lesdag in de buitenlucht maakt de lente niet’

‘Voldoende natuurcontact in de kindertijd is de snelste weg naar een zorgzame en respectvolle houding ten opzichte van de natuur op volwassen leeftijd’, schrijven Sien Cromphout en Laure De Vroey van Bos+, aan de vooravond van de buitenlesdag. ‘Natuurverbondenheid is een toekomstgerichte vaardigheid die dringend in de brede onderwijspraktijk moet doorsijpelen.’ Deze week gaat voor de […]

 Berichten

Braziliaanse bossen gekapt voor kleren van Zara en H&M

Katoenen kleding van Zara en H&M blijkt gelinkt aan illegale houtkap in Brazilië. De Britse milieuorganisatie Earth Sight kon bijna een miljoen ton grondstoffen volgen van de Braziliaanse Cerrado tot de Aziatische kledingfabrieken waar katoenen T-shirts voor beide merken in elkaar worden gestikt. Een jaar lang heeft de Britse milieuorganisatie satellietbeelden, rechtszaken en transportgegevens bestudeerd. […]

 Berichten

Het verlies aan tropische bossen brengt ontbossingsstop tegen 2030 verder buiten bereik

Een nieuw rapport van het World Resources Institute stelt dat het totale verlies aan primair bos in de tropen hardnekkig hoog bleef in 2023, waardoor de wereld ver verwijderd is van de doelstelling van netto nul ontbossing in 2030. De weinige lichtpuntjes waren Brazilië en Colombia, waar veranderingen in het politieke leiderschap hebben geholpen om […]

Het project
Locatie
Doelstellingen
Onze aanpak
Contact
© BOS+
Man in Uganda next to landslide with deforested area in background

Veerkrachtige boslandschappen in West-Oeganda

  • Locatie Omgeving van Fort Portal, Oeganda
  • Periode 2017 - 2026

In West-Oeganda werken we aan veerkrachtige boslandshappen. We rekenen op en steunen de Kyaninga Forest Foundation op het terrein.

Wanneer brandhout en palen duur worden

West-Oeganda kent een hoge ontbossingsgraad en de bescherming van de nationale parken is de afgelopen 10-tal jaar verscherpt. Die twee factoren zorgen ervoor dat boeren de afgelopen 10 jaar een tekort aan brandhout en palen sterk voelen. In Karangura county is de aankoop van brandhout een aanzienlijke kost geworden voor huishoudens.

 

© BOS+
Steep hill with perches of trees spread across and a landslide

Bomen als hulpbron

Tot voor enkele jaren was het aanplanten van inheemse bomen niet gebruikelijk, bomen worden beschouwd als een vanzelfsprekende en aanwezige hulpbron. Fruitbomen en uitheemse bomen, zoals eucalyptus, worden wel geplant omwille van hun waarde.

De attitude van de gemeenschappen begint, door het steeds grotere gebrek aan bomen, te veranderen: boeren zijn de laatste tijd bereid om bomen aan te planten op hun landbouwland.

Juiste boom op de juiste plek

Onze partner, de Kyaninga Forest Foundation (KFF) begeleidt boeren hierin met de selectie en de aanplant van verschillende inheemse bomen. Er zijn talloze soorten inheems in Oeganda, veel meer dan in België, en die bomen hebben heel verschillende eigenschappen. Sommige leveren inheemse vruchten, er zijn bomen met medicinale eigenschappen, bomen die goed gebruikt kunnen worden voor brandhout of constructiehout, bomen met een goed wortelstelsel die erosie tegengaan…

KFF is al langer een partner en beschikt over expertise van lokale boomsoorten, zodat de juiste boom op de juiste plek komt te staan. Die boomsoorten, die kweken ze ook zelf in kwekerijen in eigen beheer.

 

© BOS+
Manne praten over jong net aangeplant boompje
Oeganda

Karabole District

De Albertine rift regio is één van de meest biodiverse regio’s ter wereld. Door het uiteenschuiven van de aardplaten is het een regio met veel vulkanische activiteit en een grote diversiteit aan ecoregio’s. Zo treffen we op de zijdes van deze rift onder meer de Rwenzoribergketen aan, die afloopt tot in laaglandregenwoud in het Bundibugyodistrict, droge savannevlaktes van het Ntorokodistrict, heuvelachtige, vruchtbare vulkaanbodems in het Kabaroledistrict en Lake George langs nog een andere kant. Verschillende rivieren doorsnijden dit landschap. De Mpanga bijvoorbeeld, die ontstaat in de Rwenzoribergen en uitmondt in Lake George. Behalve savannevlakte, bestond het originele landschap overwegend uit bos. In Kibale en Semuliki nationaal park en enkele nationale bosreservaten is dat bos relatief intact gebleven. De rest van het landschap wordt echter gekenmerkt door een hoge mate van ontbossing. Verspreid over het landschap vind je productiebosjes terug uitsluitend bestaande uit eucalyptus en dennen, twee exotische soorten.

  • Verhaal
  • Project
Bomen kunnen heel wat

Doelstellingen

Door de waarde en kennis over bomen te promoten, willen we meer bos en bomen in het landschap in West-Oeganda krijgen. Bomen zorgen er voor schaduw, een betere waterhuishouding en gaan bodemdegradatie tegen. Verder zorgen ze voor een rijkere biodiversiteit en ondersteunen ze de lokale bevolking, die nu te lijden heeft onder hoge prijzen voor brandhout en houten palen.

Bosbehoud

Voor landbouwgrond, brandhout en palen zijn al heel wat bossen en bomen gekapt inde streek. Dat veroorzakt nu bodemerosie, droogte en een verlies aan biodiversiteit. Dit project beoogt de aanplant van meer bomen en landschapselementen door boeren op hun landbouwgrond. Zo verlagen we de druk op de bestaande bossen en bomen en zorgen we ervoor dat de bomen die gekapt worden mogelijks vervangen worden.

Klimaat

De klimaatcrisis spaart ook Oeganda niet. Droogte, extremere regenval en hitte zorgt voor bodemdegradatie en moeilijkere landbouwopbrengsten. Bomen zorgen voor een betere waterhuishouding en hun wortels leggen de grond op de steile hellingen vast. De juiste boomsoortkeuze is hierbij cruciaal.

Welzijn

In een landschap waar bomen schaars worden en de effecten van klimaatsverandering voor veel onvoorspelbaarheid zorgt is het aanplanten van bomen een belangrijke component van een veerkrachtig levensonderhoud. De bomen beschermen de bodem tegen hevige regenval en de gewassen tegen droogte. Inheemse fruitbomen kunnen het dieet aanvullen en de gezondheid ten goede komen door tekorten in de voeding aan te vullen. Brandhout en constructiehout kan van het eigen land gehaald worden en hoeft niet aangekocht te worden. En als bomen groter worden kunnen ze gekapt worden en verkocht om een uitzonderlijke kost te dekken zoals een onverwachtse ziekte of een investering.

Langdurige verandering

Onze aanpak

Met de juiste aanpak kunnen we een duurzame, blijvende verandering teweegbrengen. Om dit te bekomen, hanteren we onderstaande aanpak.

  • Agroforestry met inheemse boomsoorten

    Bomen en landbouw hoeven niet te conflicteren. De juiste boomsoort zorgt voor extra nutriënten in de bodem, zorgt dat water minder snel verdampt en kan de verstuiving verbeteren. De houtige resten kunnen dienen als brandstof, en indien de boom vruchten draagt zorgt het voor diversificatie van de oogst. De keuze voor inheemse bomen zorgt dat lokale diersoorten meteen een thuis vinden in de boomkruin en dat er geen invasieve soorten aan te pas komen. Wanneer boeren de waarde van bomen inzien en ze niet als obstakel zien, zullen ze die niet snel kappen. 

  • Gemeenschapsbosbeheer

    De National Forest Authority (NFA) bezit heel wat centrale bosreservaten maar door lage personeelsbezetting hebben ze niet de mogelijkheid om de bossen goed te beheren en te bewaken tegen externe invloeden. Omringende gemeenschappen maken traditioneel gebruik van deze bossen voor verschillende doeleinden maar door gebrek aan overeenkomst gebeurt dit illegaal.

    De wet laat toe dat omringende gemeenschappen contracten afsluiten met de National Forest Authority waarin vaststaat op welke manier de gemeenschappen de bossen kunnen gebruiken. Vaak gaat dit over duurzame oogst van niet houtige bosproducten of over het aanleggen van een woodlot dat gekapt mag worden door de individuele eigenaar. Het voordeel is dat de gemeenschappen legaal gebruik kunnen maken van de gronden en vaak grond kunnen gebruiken om bomen op de groeien.

    Voor de NFA is het voordeel dat de gemeenschap mee helpt controleren of er geen illegale activiteiten van externen plaatsvinden en dat het gebied effectief bos blijft en er geen landbouw of huisvesting in plaatsvindt. Om tot een contract te komen is er een uitgebreid overlegproces nodig tussen de gemeenschappen en de NFA. BOS+ en KFF nemen de rol op als facilitator en dragen de kosten van deze overleggen in het huidige programma en blijven de gemeenschappen begeleiden in een duurzaam gebruik van de bosreservaten. 

  • Versterken van de Kyaninga Forest Foundation (KFF)

    KFF startte heel lokaal te werken om het bos rond het Kyaninga meer te beschermen. Tijdens de vorige 5-jarige samenwerking groeide KFF uit tot een expert op het vlak van agroforestry met inheemse boomsoorten in de regio. In de samenwerking die loopt van 2022 tot 2026 oogt KFF op een verdere groei en professionalisering zodat ze meer financiering kunnen aantrekken van andere donoren. BOS+ staat KFF bij met raad en daad voor dit groeitraject en helpt meezoeken naar andere financiers. 

    https://www.kyaningaforestfoundation.com/ 

    Financiers
  • DGD
    Partners
  • Kyaninga Forest Foundation
  • Join For Water

Meer weten?

Voor alle details over dit project kan u vragen sturen naar onze projectmedewerker Bram Sercu.

Teamcoördinator Afrika

Bram Sercu

bram.sercu@bosplus.be