Nieuws
Van alles wat tropische bossen ons bieden, spreekt cacao misschien nog wel het meest tot de verbeelding. De vruchten van de cacaoboom groeien rechtstreeks op de stam, lijken op gerimpelde rugbyballen en zijn geel, oranje, rood of zelfs paars van kleur. In de vrucht zitten de cacaobonen, die worden gefermenteerd, gedroogd en geroosterd om een van de meest gesmaakte lekkernijen ter wereld te kunnen maken: chocolade.
Het verhaal van Belgische chocolade begint in het tropische regenwoud
Cacao werd lang voor de komst van de Spaanse conquistadores als een belangrijk product gezien in Latijns-Amerika, waar het oorspronkelijk vandaan komt. Tijdens de koloniale periode werd de plant verspreid over heel de tropen, momenteel komt het grootste deel van de cacao uit West-Afrika. Ghana en Ivoorkust leveren samen ongeveer twee derde van de wereldwijde productie. De verwerking gebeurt dan weer vooral buiten de tropen. België is met ongeveer 600.000 ton de tweede grootste exporteur van chocolade ter wereld.
De boom kan enkel gedijen in een warm en vochtig klimaat. Maar het is ook een schaduw-tolerante soort, wat wil zeggen dat die onder het bladerdek van andere bomen kan geteeld worden. Dat heet in vaktermen ‘agroforestry’, een heel interessant systeem dat een divers model van landbouwproductie combineert met natuur- en klimaatvoordelen. BOS+ ondersteunt daarom ook boeren en inheemse gemeenschappen in Latijns-Amerika en Afrika in duurzame cacao-productie.
Chocolade en ontbossing
Zwart, bruin of wit: aan de meeste chocolade zit helaas een donker kantje. Cacao wordt nog steeds vooral op kleine schaal verbouwd door boerenfamilies, die meestal een heel lage prijs krijgen voor zo’n waardevol product. In veel cacaoplantages komt kinderarbeid voor. En omdat de ideale klimaatcondities voor cacaoproductie overlappen met die van tropisch bossen, worden die laatste vaak ontbost om plaats te maken voor cacaobomen. Ivoorkust verloor tussen 1990 en 2015 94% (!) van zijn bosbedekking, minstens een derde daarvan door cacao. Samen met veeteelt, palmolie, soja, koffie en rubber is het een van de belangrijkste rechtstreekse oorzaken van ontbossing. De wereldwijde vraag blijft stijgen en samen met die trend zien we ook een toename in ontbossing in andere landen, zoals Peru, Democratische Republiek Congo, Uganda,…
Samenwerken voor Duurzame Chocolade
Om die problemen aan te pakken, werden in verschillende Europese landen samenwerkingsverbanden opgezet tussen actoren die betrokken zijn in de cacao-productieketen: cacao-importeurs en -handelaars, industriële en kleinschalige chocoladebedrijven, supermarkten, overheid, onderzoek, vakbonden, certificeerders en NGO’s.
Voor België is dat ‘Beyond Chocolate’, voor andere landen zijn dat ‘Initiatieven voor Duurzame Cacao’, in het Engels afgekort tot ‘ISCO’, voorafgegaan door de naam van het land. Zo is er in Frankrijk een FRISCO en in Nederland een DISCO. Er wordt ook afgestemd tussen de landen, en gezocht naar manieren om ook de producerende landen te betrekken. BOS+ maakt ook deel uit van Beyond Chocolate, als middenveldpartner.
Het engagement van Beyond Chocolate is om de Belgische cacao-en chocoladesector duurzaam te maken tegen 2030. Dat betekent: cacaoboeren verdienen een leefbaar inkomen, de cacao zorgt niet voor ontbossing en er kleeft geen kinderarbeid aan.
Bron: Beyond Chocolate
Iets met tanden en bijsteken
Gisteren (24/10) werd het jaarverslag van Beyond Chocolate voor 2022 gepubliceerd. Er wordt vooruitgang geboekt, maar de cijfers en indicatorwaarden tonen toch vooral aan dat de sector voor volgend jaar voor een enorme uitdaging staat. Slechts om en bij een tiende van de cacao die wordt geproduceerd en verkocht in België kan als ‘ontbossingsvrij’ worden geclaimd. Met andere woorden: 90% heeft mogelijk ontbossing veroorzaakt. Ook voor inkomen is het pover gesteld: maar 15% van de boerenfamilies in de waardeketens van Beyond Chocolate partners vallen onder een programma voor leefbaar inkomen.
Het ontbossingscijfer is extra zorgwekkend als we de Europese Ontbossingswet – EUDR – erbij halen: volgens die wet moet álle cacao en chocolade die de Europese markt binnenkomt, tegen eind volgend jaar gegarandeerd ontbossingsvrij zijn. Van 10% naar 100% op 2 jaar, dat kan tellen. De EUDR heeft er ook voor gezorgd dat het ambitieniveau van het initiatief moet worden opgekrikt: ontbossing door chocolade stoppen is een wettelijke minimumvereiste tegen 2025 – niet 2030.
Voor de middenveldorganisaties is het duidelijk: ondertekenaars van Beyond Chocolate moeten grondig reflecteren over hun engagement en bereidheid tot actie en verder gaan dan wat wettelijk verplicht is.
Cacao-conferentie
BOS+ zoekt graag mee naar oplossingen. Daarom organiseren we samen met WWF België een conferentie voor bedrijven uit de hele sector rond het thema ontbossing.
Bent u zelf actief in de chocoladesector of kent u mensen die dat zijn? Inschrijven voor het event kan via de website. Neem ook gerust contact op met pieter.vandesype@bosplus.be voor meer informatie.
