Nieuws
Na lange en moeilijke onderhandelingen is COP27 dan toch afgelopen met een akkoord, vroeg deze ochtend. Er zal een fonds voor Loss and Damage worden opgericht, en daarmee is de klimaattop verre van een mislukking of tijdverlies geweest. Maar die overwinning wordt overschaduwd door het uitblijven van sterkere ambities voor mitigatie. Tijdens de afsluitende plenaire zitting uitten veel partijen en observeerders teleurstelling en boosheid.
Een mechanisme om landen die onvermijdelijk schade zullen lijden van klimaatontwrichting financieel te ondersteunen: het is een historische overwinning. Hier wordt al drie decennia om gevraagd door de meest kwetsbare landen. Het was de inzet van COP27, hopelijk helpt het ook om het vertrouwen te herstellen. Daarvoor zal het – net zoals voor mitigatie en adaptatie – essentieel zijn dat financieringsbeloftes ook worden waargemaakt.
Pijnpunt ‘mitigatie’
Maar om toekomstige schade en verlies binnen de perken te houden, moet vooral de uitstoot van broeikasgassen zo snel en zo steil mogelijk naar beneden. Op mitigatie is er weinig substantiële vooruitgang geboekt ten opzichte van COP26 in Glasgow. De eindconclusies bevatten nog steeds geen oproep tot het uitfaseren van fossiele brandstoffen. De druk van oliestaten en fossiele brandstoflobby bleek te groot. De kans dat die verwoording er wel komt bij de volgende COP – die plaatsvindt in de oliestaat Verenigde Arabische Emiraten – lijkt klein.
Andere positieve uitkomsten, zoals de integratie van het recht op een gezond leefmilieu in de Cover Decision en gunstige bepalingen rond duurzame landbouw, zijn onvoldoende om toch van een geslaagde afloop te kunnen spreken.
De afsluitende statements waren doorspekt met synoniemen voor ‘ontgoocheling’. Bij de EU, die een toegift hebben gedaan door het Loss & Damage-fonds los te koppelen van sterkere mitigatie-inspanningen. Harde woorden ook van Alok Sharma, de voorzitter van COP26. En vooral de kleine eilandstaten en jongerendelegaties, die nog tot het einde van de onderhandeling met acties opriepen tot meer ambitie. De vertegenwoordiger van Tuvalu – die moeilijk zijn emoties kon onderdrukken – wees erop dat we ‘allemaal in dezelfde kano zitten’. De Maldiven hadden voor zich een grote timer met ‘naar 1,5° tegen 2030′ staan.
Op naar COP28
Een akkoord voor Loss & Damage is rechtvaardig en nodig. Helaas, zonder mitigatieambitie zullen de middelen voor het fonds in de toekomst fenomenale proporties aannemen. Veel meer dan wat we nu zouden moeten investeren om verdere klimaatontwrichting te voorkomen.
De tijd tikt en elke tiende van een graad telt. De weg naar COP28 is ingezet met een hoop werk voor de boeg. Klimaatonderhandelingen zijn lang, vermoeiend, moeizaam en moeilijk. Het resultaat is ofwel teleurstellend, ofwel goed maar niet voldoende. En toch onmisbaar.
