Nieuws
Oud bos is van groot belang voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis. Ondanks dit belang genieten deze waardevolle bossen niet per se een betere bescherming. Hoewel in het verleden pogingen werden gedaan tot bescherming van onze meest waardevolle kwetsbare bossen, blijven ze aan een sneltempo gekapt worden.
De gevolgen van onze hoge bosdynamiek (zie deel 1) zijn funest. Doordat bestaand bos vervangen wordt door nieuw bos, verliezen we biodiversiteit, koolstofvoorraden en veerkracht van bossen. Bovendien zorgen deze wandelende bossen voor een nog verdere versnippering van het Vlaamse bosareaal. Zonder decretale bescherming blijven intussen ook bijzonder waardevolle bossen aan een hoog tempo verdwijnen. Oude en onvervangbare (Ferraris)bossen, bossen met een hoge biologische waarde, en zeldzame aaneengesloten bosgebieden, zijn ondanks hun uitzonderlijk belang (ecologisch, recreatief en cultuurhistorisch), niet beter beschermd dan ander bos.
Met zo’n 30% zonevreemd bos is de uitdaging voor een betere bescherming groot. Onder die enorme oppervlakte vallen ook ecologisch zeer waardevolle gebieden, en helaas blijken ook die acuut bedreigd.
In 2015 werd een poging opgevat om de meest kwetsbare waardevolle bossen (MKWB) in kaart te brengen en te beschermen via de zogenaamde Boskaart, maar die poging ging roemrijk ten onder – en zo ook de bescherming van de MKW bossen. Tussen de opmaak van de ontwerpkaart in 2015, en de Boswijzers in 2018 en 2021, zou volgens onze analyse al zo’n 10% van de ruim 12.000 hectare gekarteerde bossen en hooggroen zijn verdwenen. Als dat tempo zich heeft doorgezet, zitten we tegen het eind van deze legislatuur aan een potentieel verlies van 15% MKWB. Zelfs als de cijfers op basis van de Boswijzers een overschatting inhouden, toont dit een alarmerende trend.
Gelukkig worden de oudste bossen zoals de Ferrarisbossen (ontstaan voor 1775) aan een lager tempo gekapt. Die bossen zijn niet alleen bijzonder waardevol en de facto onvervangbaar, maar ook zeldzaam. In 2001 was 13% van ons bosgebied Ferrarisbos en 22% ontstaan voor 1850.
Deze grafiek toont de leeftijd van onze bossen op basis van data uit 2001:
Naast een verlies aan biodiversiteitswaarde, resulteert de aanhoudende boskap in een verlies van koolstofopslag. Jong compensatiebos vormt op dit gebied geen evenwaardig alternatief voor oude bossen.
Ontbossing draagt zo twee keer bij aan een hogere uitstoot: door het verlies aan bestaande opslag in bodem en biomassa, maar ook doordat verdere opslag in de toekomst wordt verminderd. Een compensatiebos kan wel 100 keer minder CO2 opslaan dan een oud robuust bos. Bovendien duurt het zeker 100 jaar vooraleer bossen hun maximale opslagcapaciteit van koolstof bereiken.
Deel 1 of deel 2 gemist? Lees het hier en hier.
Naar het volledige rapport.
Naar de campagnepagina.
